Gaziantep-Kilis Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Başkanı Meltem Peri, sayılı günler kalan Kurban Bayramı öncesi alınacak önlemler ve dikkat edilecek konuların, hem hayvan refahı ve sağlığı, hem de gıda güvenliği ve toplum sağlığı açısından büyük öneme sahip olduğunu söyledi. Peri, hayvanların naklinden, etin tüketimine kadar gerekli kurallara uyulması noktasında önemli uyarılarda bulundu.
VETERİNER ODASI'NDAN KURBANLIK HAYVAN UYARISI
Gaziantep-Kilis Bölgesi Veteriner Hekimler Odası, yaklaşan Kurban Bayramı'nda vatandaşlara, kurban kesimi öncesi ve sonrasında dikkat edilmesi gereken konuları açıkladı.
Gaziantep-Kilis Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Başkanı Meltem Peri, sayılı günler kalan Kurban Bayramı öncesi alınacak önlemler ve dikkat edilecek konuların, hem hayvan refahı ve sağlığı, hem de gıda güvenliği ve toplum sağlığı açısından büyük öneme sahip olduğunu söyledi. Geçmiş bayramlarda yıllık kesilen küçükbaş hayvanların yarısı, büyükbaş hayvanların ise üçte birinin bayramda kesildiğini belirti. Gıda kökenli hastalıkların büyük bölümünün sağlıksız hayvansal gıdalardan kaynaklandığını hatırlatan Peri, kurban kesiminde güvenli ve sağlıklı gıdanın teminatının veteriner hekimler olacağını dile getirdi.
Yaklaşan Kurban Bayramı öncesinde kurbanlık alacak vatandaşlara uyarılarda bulunan Gaziantep-Kilis Bölgesi Veteriner Hekimler Odası Başkanı Meltem Peri, 'Hayvanın özellikle uzuvlarının tamlığına ve küpelerine bakılmalı' dedi. Peri, sağlıklı kurbanlık almak için dikkat edilmesi gerekenleri şu ifadelerle dile getirdi;
'Kurbanlık hayvan seçimi dini açıdan olduğu gibi sağlıklı et elde edilmesi; insan sağlığı, hayvan varlığının devamı ve ülke hayvancılığı açısından da önem taşımaktadır. Başta tüberküloz, brusella, şarbon, ekinokok kisti ve tenya olmak üzere pek çok bulaşıcı hastalık büyük ve küçükbaş hayvanlarda görülmektedir. Çok zayıf, güçlükle hareket eden, kabarık/karışık tüylü, iltihaplı yarası olan, vücut ısısı yüksek, burun ucu kuru, öksüren, güç veya sesli nefes alan, ağız, burun, kulak, anüs gibi doğal deliklerinden akıntı gelen ve sulu bir dışkısı olan hayvanlar hastalık belirtisi gösterdiklerinden dolayı kurban olarak kesilmemelidir. Ancak unutulmamalıdır ki, bazı hastalıklar canlı hayvanlarda belirtiler oluşturabilirken bazıları herhangi bir belirti oluşturmaz. Bu nedenle kesim öncesinde hayvanların, kesim sonrasında ise kan, et ve iç organların veteriner hekim muayenesinden geçmesi gerekir. Ayrıca hayvan sağlıklı dahi olsa kesimin hijyenik yapılmaması neticesinde pek çok hastalık etkeni etlere; deri, bağırsak içeriği, kesim aletleri veya kasaptan da geçebilmektedir. Bu nedenle kesimlerin bu işlem için yetkililer tarafından belirlenmiş alanlarda, tecrübeli kasaplar tarafından ve veteriner hekim kontrolünde yapılması uygun görülmektedir.'
Kurbanlık hayvanların naklinden, etin tüketimine kadar gerekli kurallara uyulması uyarısında bulunan Peri, şu uyarılarda bulundu:
'Hayvanların nakli, kesim için bekletilmesi ve kesim esnasındaki olumsuz uygulamalar ile kötü muamele dinen uygun olmadığı gibi et kalitesini de olumsuz yönde etkilemektedir. Hayvanların kesim öncesinde yorulması ve strese sokulması kesim sonrasında kasların ete dönüşüm mekanizmasını olumsuz yönde etkilediğinden bu hayvanlara ait etler koyu, sert ve kuru olacaktır. Ayrıca bu etler soğuk muhafaza edilseler dahi çok hızlı bozulacaktır.
Kesim esnasında hayvana acı çektirilmemesi esastır. Bu nedenle kesimin tek seferde, ritmik ve hızlı yapılması gerekmektedir. Bu amaçla kesim işin uzmanı kasaplar tarafından yapılmalıdır. Kesimde kullanılan bıçak keskin ve hayvanın boyun kalınlığının iki katı uzunlukta olmalıdır. Kesim esnasında etler yere temas ettirilmemelidir. Ayrıca derinin yüzülmesi esnasında derinin dış yüzeyi ile iç organların çıkarılması esnasında bağırsak içeriği doğrudan ya da kullanılan alet ekipman vasıtasıyla dolaylı yoldan temas ettirilmemelidir. Kesim hijyenik olarak gerçekleştirilmeli ve şüpheli durumlarda veteriner hekim muayenesi için baş, gövde, iç organlar ve deri birbirine temas ettirilmeden bir arada tutulmalıdır.'
KESİM SONRASINA DA DİKKAT!
Peri, kesimden sonra dikkat edilmesi gerekenleri de şöyle özetledi:
'Kesim sonrasında elde edilen gövde henüz et değil işlevini yitirmiş kaslardır. Bunların ete dönüşmesi için uygun şartlarda bir gün dinlendirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla kesimi takiben etler kuru, esintili ve serin bir yerde yüzeyi kuruyana kadar yaklaşık yarım saat bekletildikten sonra hızla parçalara ayrılarak üst üste istiflenmeden buzdolabına kaldırılmalıdır. Etlerin ertesi gün tüketilmesi, kavurma yapılması ya da dondurularak saklanması doğru bir yöntemdir. Etler bir hafta içinde tüketilecekse buzdolabının soğutucu bölümünde, daha uzun süre muhafaza edilecekse dondurucu gözünde saklanmalıdır. Dondurularak saklanacak etlerin tekrar tekrar dondurulup çözündürülmesi etlerin bozulmasına veya tüketenlerin zehirlenmesine neden olabilir. Bu nedenle etlerin bir ailenin bir öğünde tüketebileceği porsiyonlara bölündükten sonra buzdolabı poşetleri içerisinde dondurulması önerilmektedir.'
İNSAN VE ÇEVRE SAĞLIĞINA DİKKAT
İnsan sağlığı, hayvan sağlığı, çevre sağlığının korunması açısından uyulması gereken kuralları da sıralayan Peri, şu uyarılarda bulundu:
'Kurbanlıkların kesiminde dikkate alınması gereken bir diğer konu atıkların imhasıdır. Hastalıkların hayvanlar, insanlar ve çevrede yayılımında kesim esnasında ortaya çıkan atıkların usulüne uygun olarak bertaraf edilmemesi önemli rol oynamaktadır. Çoğu zaman hastalık belirtisi gösteren, görsel olarak insani tüketime uygun olmadığı düşünülen organ ve dokular çöpe veya çevreye gelişi güzel atılabildiği gibi hayvanlara da verilebilmektedir. Bu durum ise etkenlerin yaşam döngüsünün devam etmesine ve hastalıkların hayvanlar ve insanlar arasında daha da fazla yayılmasına neden olmaktadır. Tüketime uygun olmayan hayvansal atıkların tekniğine uygun olarak bertaraf edilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda kurban kesimlerinin yetkili makamlarca belirlenmiş alanlarda yapılmasının istenmesindeki faktörlerden birisi de budur. Zira belirlenen kesim alanlarında atıklar usulüne uygun olarak toplanabilmekte ve imha edilebilmektedir. Eğer kesim kırsalda yapılıyor ve kesim alanına gitme imkanı yoksa atıkların sokak ve vahşi hayvanların ulaşamayacağı derinlikte (2 metre) çukurlara gömülmesi ve üzerlerinin kireç ile kapatılması gerekir.'
KURBAN DERİSİ MİLLİ SERVETTİR, ÖZENLE DEĞERLENDİRİLMELİ
Kurban derisinin de milli servet olduğunu belirten Peri, 'Kurban derisi milli servettir ve özenle değerlendirilmelidir. Kurban derisinde bıçak yarası ve kesik olması değerini düşürmektedir. Yüzülen deriler yıkanmamalı ve kesimi takiben en geç 1 saat içinde temiz ve kuru bir yerde et yüzeyi üste gelecek şekilde sererek havalandırıldıktan sonra tüm yüzeyi kaplanacak şekilde tuzlanmalıdır. Tuzlanan derinin iç yüzleri birbiri üstüne katlandıktan sonra sarılarak serin ve kuru bir yerde muhafaza edilmelidir' diye konuştu. BAHRİ UÇAR
