Bilim İnsanları 50 Yıllık Gizemi Çözdü: Yeni Kan Grubu MAL Keşfedildi
İngiltere'de yapılan son araştırmalar, bilim dünyasında büyük bir yankı uyandırdı. Tam 50 yıllık bir araştırma sürecinin ardından bilim insanları, şimdiye kadar bilinmeyen yeni bir kan grubu olan MAL'i ortaya çıkardı. Bu keşif, özellikle nadir kan gruplarına sahip hastalar için hayat kurtarıcı olabilir.
NHS Blood and Transplant, Bristol Üniversitesi ve NHSBT Uluslararası Kan Grubu Referans Laboratuvarı'ndan bir grup araştırmacı, bu yeni kan grubunu keşfederek kan transfüzyonları konusunda yeni bir dönemin kapısını aralamış oldu. İngiltere Ulusal Sağlık Servisi’nde görev yapan hematolog Louise Tilley, yaklaşık 20 yıllık araştırmalarının sonucunda elde ettikleri bu başarıyı “büyük bir ilerleme” olarak tanımladı. Tilley, bu buluşun nadir kan gruplarına sahip olan hastalara yönelik bakım kalitesini önemli ölçüde artıracağını vurguladı.
ABO ve Rh Sisteminin Ötesindeki Kan Grupları
Hepimizin aşina olduğu ABO kan grubu sistemi ve Rh faktörü (kanın pozitif ya da negatif olması) uzun yıllardır biliniyor. Ancak bilim insanları, bu sistemlerin ötesinde insan vücudundaki kan hücrelerini kaplayan çok çeşitli proteinler ve şekerlerin olduğunu keşfetti. Bu çeşitlilik, birçok farklı kan grubu sisteminin var olduğunu gösteriyor.
Vücudumuz, antijen adı verilen bu molekülleri, yabancı maddeleri tanıyıp savunmak amacıyla kullanıyor. Bir kan nakli sırasında bu antijenlerin uyumsuz olması, ciddi ve ölümcül reaksiyonlara yol açabiliyor. İşte bu yüzden yeni kan gruplarının keşfi, hayati bir önem taşıyor.
- yüzyılın başlarında büyük kan grubu sistemleri keşfedildi. Ancak bilim dünyası, bu keşiflerin henüz tamamlanmadığını ve hala gizemli kalan bazı kan grubu sistemlerinin olduğunu biliyordu. 2022 yılında tanımlanan Er kan sistemi gibi son yıllarda keşfedilen yeni kan grupları, yalnızca az sayıda insanı etkilemekte. Yeni keşfedilen MAL kan grubu da bu nadir sistemler arasında yer alıyor.
MAL Kan Grubu Sistemi ve AnWj Antijeni
Yeni keşfedilen MAL kan grubu sistemi, bilim insanlarının yıllardır çözmeye çalıştığı bir gizemi de aydınlattı. 1972 yılında keşfedilen ancak genetik yapısı tam olarak anlaşılamayan AnWj antijeni üzerindeki sır, MAL kan grubunun tanımlanmasıyla çözüldü.
AnWj antijenine sahip olmayan kişiler, kan nakli sırasında büyük risk altına girebiliyor. Bu keşif, özellikle AnWj negatif kan grubuna sahip hastaların daha kolay tanınması ve tedavi edilmesinin yolunu açacak.
Yeni Kan Grubu Nasıl Keşfedildi?
Louise Tilley 20 yıldır proje üzerinde çalışıyor
Louise Tilley ve ekibi, 1972 yılında hamile bir hastada gözlemlenen ve eksik olduğu tespit edilen AnWj antijeni üzerinde yıllarca araştırma yaptı. AnWj antijeninin, insanların %99,9'unda bulunduğunu tespit eden araştırmacılar, bu antijenin eksikliğinin ciddi sonuçlar doğurabileceğini belirledi.
Bu antijenin vücuttaki miyelin ve lenfosit proteinlerinde bulunduğunu saptayan bilim insanları, yeni keşfettikleri sistemi MAL kan grubu olarak adlandırdı. MAL genlerinin her iki kopyasında mutasyon taşıyan bireyler, AnWj-negatif kan tipine sahip oluyorlar. Bu durum, ilk kez 1972’de hamile bir hastada gözlemlendi. Tilley ve ekibi, üç başka hastada daha aynı nadir kan grubunu tespit etti. Ancak bu hastalarda mutasyon görülmemesi, bazı kan hastalıklarının da antijen eksikliğine yol açabileceğini gösteriyor.
47. Kan Grubu Sistemi: MAL
Bu araştırma, AnWj antijeninin aslında 47. kan grubu sistemi olan MAL’e ait olduğunu ortaya çıkardı. Çoğu insan AnWj-pozitifken, çok nadir bazı bireylerde bu antijenin bulunmadığı tespit edildi. AnWj antijeni olmayan bireyler, yanlış bir kan transfüzyonu durumunda ciddi reaksiyonlar yaşama riski taşıyor. Bu nedenle, bu bireylerin kan transfüzyonlarında dikkatli olunması gerektiği vurgulandı.
50 Yıllık Bir Gizem Çözüldü
Bu araştırma sayesinde, nadir görülen kan gruplarına sahip hastaların tanımlanması ve tedavi edilmesi için yeni genetik testlerin önü açıldı. Bilim insanları, AnWj antijeninin Mal proteini tarafından taşındığını ve bu proteinin eksikliğinin bazı bireylerde AnWj-negatif fenotipe yol açtığını keşfetti.
Araştırmacılar, bu fenotipe sahip genetik vakaları inceledi ve AnWj-negatif kişilerin daha kolay belirlenmesini sağlayacak yeni bilgilere ulaştı. NHS Blood and Transplant’tan kıdemli araştırmacı Louise Tilley, AnWj'nin genetik arka planının 50 yıldan fazla bir süre gizemini koruduğunu, ancak bu araştırmayla bu gizemin nihayet çözüldüğünü ifade etti. Tilley, "Bu keşif, özellikle nadir kan gruplarına sahip olan hastalar için hayat kurtarıcı olabilir" diyerek, bu önemli buluşun etkisini vurguladı.
Yeni Kan Grubu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
1. MAL kan grubu nedir?
MAL kan grubu, İngiltere’de yapılan araştırmalar sonucu keşfedilen nadir bir kan grubu sistemidir. AnWj antijeninin bulunmadığı bireylerde gözlemlenmektedir.
2. MAL kan grubu nasıl keşfedildi?
MAL kan grubu, 1972’de keşfedilen ancak genetik yapısı anlaşılamayan AnWj antijeni üzerine yapılan araştırmalar sonucunda keşfedildi.
3. AnWj antijeni nedir?
AnWj antijeni, kan hücrelerini kaplayan ve genellikle insanların %99,9'unda bulunan bir proteindir. AnWj-negatif bireyler, kan transfüzyonları sırasında risk taşıyabilir.
4. Bu keşif hangi hastalara fayda sağlayacak?
MAL kan grubuna sahip nadir bireyler, bu keşif sayesinde daha doğru teşhis edilecek ve tedavi süreçlerinde ciddi risklerden korunacaktır.
5. MAL kan grubu transfüzyonlarda neden önemli?
MAL kan grubuna sahip bireyler, yanlış kan transfüzyonu durumunda ciddi reaksiyonlar yaşama riski taşır. Bu nedenle, kan nakillerinde bu kan grubuna özel dikkat gösterilmelidir.
6. Yeni kan grubu sistemleri nasıl keşfediliyor?
Kan grubu sistemleri, kan hücrelerindeki protein ve antijen yapılarına dayalı genetik araştırmalar sonucunda keşfedilmektedir.
Yeni Bir Dönem Başlıyor
Özetle bu yeni keşif, tıp dünyasında büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. MAL kan grubunun keşfi, nadir kan gruplarına sahip hastaların daha doğru bir şekilde tanımlanmasını ve tedavi edilmesini sağlayacak. Ayrıca, kan transfüzyonlarında yaşanan ciddi komplikasyonların önüne geçilmesi açısından da hayati bir önem taşıyor. Bilim insanlarının bu 50 yıllık gizemi çözmesi, kan grupları hakkındaki bilgimizi genişleterek sağlık hizmetlerinde yeni bir dönemin kapısını aralıyor.