Ağız Kuruluğu Nedir?

Ağız kuruluğu kadın ve erkek fark etmeksizin herkesin başına gelebilecek bir rahatsızlıktır. Ağız kuruluğu kişiyi sosyal hayatta da oldukça zorlayan ve rahatsız ettiren bir durumdur. Ağız kuruluğu denilince akla ilk başta tükürük gelir. Bir vücut salgısı olan tükürük son derece önemlidir. Çünkü ağızdaki kötü bakterilerle, dişleriniz ve diş etlerinize zarar verebilecek mikroplarla savaşmak için tükürük üretilir ve bu salgı bir karşı koruma sağlar. Ağız kuruluğu ise yeterli miktarda tükürük üretilmediği takdirde oluşur.  Bu da bakteri kolonilerinin ve enfeksiyonların ağızda çoğalmasına neden olur ve ağız sağlığının korunamaması anlamına gelir.

‘Kserostomi’ olarak adlandırılan kronik ağız kuruluğu, ağzın sürekli nemli olmasını sağlayan tükürük bezlerinin tükürük üretmemesidir. Tükürük bezleri, ağız ve boğaz çevresinde bulunur. Tükürük tam olarak bakterilerin ürettiği asitleri nötralize eder, bakterilerin üremesine engel olmaya çalışarak tükettiğiniz gıda parçalarını temizleyerek diş çürümelerine karşı bariyer görevi görür. Bunun yanı sıra çiğneme, yutma, tat alma yetisini geliştirme gibi görevleri de vardır. İçeriğindeki enzimler sayesinde sindirim sisteminin de önemli bir parçası olarak kabul edilir. Kısacası tükürüğün yokluğu basit bir ağız kuruluğu yaratmakla kalmaz, tüm bu sistemin ilk parçasının işlevini yitirmesi anlamına gelir.

Ağız Kuruluğunun Belirtileri Nelerdir?

Ağız kuruluğu ağızdaki hissin yanında farklı belirtileride vardır. İşte ağız kuruluğu belirtileri:

  • Ağızda yapışkan ve kuru bir his
  • Kalın ve kılçıklı görünen bir tükürük
  • Ağız ülseri
  • Sık susama
  • Ağızda yaralar ve çatlamış dudaklar (Yaralar ağız köşesinde olabilir)
  • Boğaz kuruluğu
  • Özellikle dilde ve ağızda yanma ve karıncalanma 
  • Kuru, sert ve kırmızı bir dil
  • Tat alma, çiğneme, yutma sorunları
  • Konuşma problemi
  • Kötü ağız koku
  • Ses kısıklığı ve pürüzlü bir ses
  • Burun kuruluğu
  • Boğaz ağrısı
  • Boğazda gıdıklanma
  • Diş çürümesi
  • Eklem ağrısı
  • Göz kuruluğu
  • Cilt kuruluğu ve deri döküntüsü

Ağız kuruluğu sadece yukarıda sayılan şikayetlere neden olmaz. Ağız kuruluğu diş eti iltihabı (gingivitis), enfeksiyonlar, diş çürükleri ve aft gibi ağız ve diş hastalıklarını da beraberinde getirir. Ağız kuruluğu takma diş kullanan kişileri de zora sokabilir.

Ağız Kuruluğu Nasıl Tedavi Edilir?

Ağız kuruluğu tedavi edilebilir. Ama öncelikle ağız kuruluğu nedenlerine göre tedavi şeklinin belirlenmesi gerekir. Ağız kuruluğunuzun nedeni kullandığınız ilaç veya ilaçlarsa doktorunuzun bu ilaçlarda veya dozlarında bir değişikliğe gidebilir. Otoimmun ve diğer hastalıklar nedeniyle gelişen ağız kuruluğunda ise hastalıkların tedavileriyle ilgili düzenleme yapılır.
Doktorunuz tükürük üretimini artıran ilaç önerisinde bulunabilir. Ağzınızı nemlendirecek bu ilaçlar jel, sprey, tablet ve pastil şeklinde olabilir. Her ilaç herkes için uygun değildir. Bu nedenle eczaneden kendi kararlarınız doğrultusunda ilaç almayın.
Tükürük bezi tıkanıklıklarında genellikle minik cerrahi işlemler uygulanır.

Editör: Ahmet Yavuz