Bor, 5 numaralı atom numarasına sahip yarı iletken bir elementtir. Bor, bitkilerin gelişiminde ve geniş endüstriyel uygulama alanı olan bir elementtir. Bor, Fransız kimyacılar Louis Joseph Gay-Lussac ve Louis Jacques Thenard tarafından bulundu.
Daha sonra bu kişilerden bağımsız olarak İngiliz kimyacı Sir Humphry Davy tarafından bor oksit (B2O3)’ün potasyum metali ile ısıtılmasıyla izole edildi. Bor, Tibet’te ilk kez kullanıldı. Bor madeninin tarihinin 6 bin yıl öncesine kadar gittiği bilinmektedir.
Bor, endüstride çelikteki sertliği artırmak için yaygın olarak kullanılır. Bor ayrıca demir dışı metal endüstrisinde genellikle deoksidizer olarak, bakır bazlı alaşımlarda ise gaz giderici olarak kullanılır. Diğer bir kullanım alanı ise; yüksek iletkenlikteki bakırlar da (iletkenliği azaltmak için) ve tahılın ısıl işlemi yapıldığı alüminyum dökümlerde kullanılır.
Yarı iletken endüstrisinde silikon ve germanyum dökümlerinde elektrik iletkenliğini değiştirmek için katkı maddesi olarak kullanılır. Diğer önemli bir alan ise nükleer endüstride kullanılmasıdır. Pasif ve aktif güvenlik sistemlerinde kullanılır.
Bor Nerelerde Kullanılır?
Bor, bitkilerin hücre duvarları için gerekli bir elementtir. Bor bileşikleri, çamaşır tozunda beyazlatıcı olarak (sodyum perborat) ve ısı yalıtımında kullanılan cam elyafının boraks bileşeni olarak kullanılır. Bor bileşiklerinin ayrıca, yüksek kuvvetli düşük ağırlıklı yapısal malzemelerde özelleşmiş rolleri vardır.
Camlar ve seramiklerde onların ısı şokuna dayanıklı olması için kullanılır. Bor içeren reaktanlar organik bileşiklerin sentezinde kullanılırlar, ve bor içermeyen bazı ilaçların yapımında ara ürün olurlar.
Bor minerallerinden elde edilen boraks ve borik asit; özellikle nükleer alanda, savunma sanayisinde, jet ve roket yakıtı, sabun, deterjan, lehim, fotoğrafçılık, tekstil boyaları, cam elyafı ve genellikle kâğıt sanayinde kullanılmaktadır. Borun insan sağlığı, beyin ve kemik gelişimi ile kanser hastalığı üzerine olumlu etkileri bulunuyor. Ancak bor madenini insanların günlük yaşamda saf halde yemeleri mümkün değil.
Bor Madeninin Kullanım Alanları İse Şu Şekildedir:
İlaç ve kozmetik sektörü
Mumyalama
Boya sanayisi
İletişim alanı
Elektrik ve elektronik sektörü
Havacılık ve uzay araştırması
Kâğıt sanayi
Tarım sektörü
