İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı’nın yürüttüğü ve kamuoyunda geniş yankı uyandıran uyuşturucu soruşturması, yeni iddialarla gündemde kalmaya devam ediyor. Özellikle hakkında "uyuşturucu madde kullanımını kolaylaştırmak" suçlamasıyla tutuklanan ve cezaevine gönderilen Ela Rümeysa Cebeci’nin “itirafçı” olduğu iddiası, soruşturmanın seyrini doğrudan etkileyebilecek nitelikte.
AK Parti eski milletvekili Şamil Tayyar’ın, TGRT Haber ekranlarında dile getirdiği “Cebeci etkin pişmanlıktan yararlandı, itirafçı oldu” açıklaması tartışmalara yol açarken, kamuoyunda “Ela Rümeysa Cebeci itirafçı oldu mu?”, “İtirafçı olmak ne demek?” ve “Etkin pişmanlık hukuki olarak ne anlama gelir?” gibi sorular yeniden gündemin üst sıralarına taşındı.
Ela Rümeysa Cebeci itirafçı oldu mu, etkin pişmanlıktan yararlandı mı, açıklama yapıldı mı?
Ela Rümeysa Cebeci’nin itirafçı olduğu iddiası, resmi makamlar tarafından henüz doğrulanmadı. Ancak AK Parti eski milletvekili Şamil Tayyar, katıldığı canlı yayında Cebeci’nin etkin pişmanlıktan faydalanarak yetkililere bazı isimleri verdiğini öne sürdü. Tayyar, bu bilgiyi kamuoyuna "itirafçı oldu" cümlesiyle aktardı.
Buna karşın, yayına katılan gazeteciler Cem Küçük ve Fuat Uğur, adli kaynaklardan edindikleri bilgilere göre Ela Rümeysa Cebeci’nin yalnızca Sadettin Saran’a ilişkin bazı bilgileri doğruladığını, ancak resmi anlamda itirafçı sayılmadığını savundu. Bu tartışma, "itiraf" ve "etkin pişmanlık" kavramlarının hukuki çerçevede farklı anlamlar taşıdığına da işaret ediyor.
İtirafçı olmak ne demek, etkin pişmanlık nedir, hukuki olarak neyi ifade eder?
Türk Ceza Kanunu'na göre etkin pişmanlık, suç işleyen bir kişinin suçu ortaya çıkmadan önce ya da yargılama süreci içinde yetkili makamlara suç ortaklarıyla ilgili bilgi vermesi, delil sunması veya suça dair aydınlatıcı beyanlarda bulunması durumunda cezasında indirime gidilmesi ya da cezadan tamamen kurtulması anlamına gelir.
Uyuşturucu suçlarında etkin pişmanlık, 5237 sayılı TCK’nın 192. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, kişi suçun ortaya çıkmasına katkı sağlarsa, cezası azaltılır. Eğer kişi yargılama başlamadan önce yetkililere gidip suçun detaylarını açıklarsa, ceza verilmeyebilir.
Bu durumda, eğer Ela Rümeysa Cebeci gerçekten itirafçı olmuşsa, hem kendi ceza süreci açısından indirim talep edebilir, hem de verdiği bilgiler doğrultusunda yeni operasyonlar ve gözaltılar gündeme gelebilir.
Ela Rümeysa Cebeci etkin pişmanlık kapsamında kimleri ifşa etti, hangi belgeleri sundu?
Şamil Tayyar’ın iddiasına göre, Cebeci soruşturma kapsamında elindeki belge ve bilgileri yetkililerle paylaşma aşamasında. Bu bilgi, henüz teyit edilmemiş olsa da, Cebeci’nin sadece kendisiyle ilgili değil, başkalarıyla da ilgili açıklamalar yaptığı anlamına geliyor.
Gazeteci Cem Küçük ise, Cebeci’nin yalnızca Sadettin Saran’a dair bazı detayları kabul ettiğini, ancak bu beyanların "itirafçı" kapsamına girmeyecek nitelikte olduğunu öne sürdü. İtirafçılığın kabulü için, sadece kendini değil, suça karışan başkalarını da suçlayacak ve dosyaya katkı sağlayacak beyanlar sunmak gerekiyor.
Ela Rümeysa Cebeci itirafçı olursa ne olur, kimleri etkiler, soruşturma genişler mi?
Eğer Ela Rümeysa Cebeci resmî anlamda itirafçı olursa, soruşturma doğrudan genişleme potansiyeline sahip olur. Bu durumda:
Yeni isimler dosyaya dahil edilebilir.
Daha önce ifadesi alınmamış kişilere ulaşılıp, haklarında işlem yapılabilir.
Cebeci’nin verdiği bilgiler doğrultusunda delil toplanması, HTS kayıtları, gizli kamera görüntüleri, WhatsApp yazışmaları gibi detaylar mercek altına alınabilir.
Aynı soruşturma kapsamında adı geçen Sadettin Saran, Umut Evirgen, Ali Yaşar Koz gibi isimlerle ilgili sürecin derinleşmesi mümkün hale gelir.
Ayrıca etkin pişmanlık kapsamında sunulan bilgiler doğrulanırsa, Cebeci’nin hem ceza indirimi alması hem de tutukluluk hâlinin gözden geçirilmesi söz konusu olabilir.
Etkin pişmanlık ve itirafçılığın yasal dayanağı nedir, nasıl uygulanır?
TCK 192. maddeye göre, uyuşturucu suçlarında etkin pişmanlık uygulanabilmesi için şu şartlar aranır:
Suç ortaya çıkmadan önce ya da soruşturma-yargılama aşamasında suç ortakları hakkında bilgi verilmesi
Soruşturma makamlarına delil sunulması
Suçun aydınlatılmasına katkı sağlanması
Eğer bu şartlar gerçekleşirse, mahkeme sanığın cezasında ciddi indirim yapabilir veya bazı durumlarda cezanın tamamen kaldırılmasına karar verebilir.
Ancak bu uygulama, savcılığın ve hâkimin takdirinde olup, kişinin verdiği bilgilerin doğruluğu, delil değeri ve soruşturmaya katkısı göz önünde bulundurularak değerlendirilir.
Soruşturma kapsamında başka kimler etkilenebilir, itiraflar zincirleme süreci başlatır mı?
İtirafçılığın en kritik etkilerinden biri, zincirleme ifşaların başlamasıdır. Eğer Ela Rümeysa Cebeci gerçekten itirafçı olmuşsa ve verdiği bilgiler doğrulanırsa:
Yeni tutuklamalar yaşanabilir
Dosya kapsamı sadece bireysel suçlamaları değil, organize yapıları da kapsayacak şekilde büyüyebilir
Aynı dosyada yer alan kişilerin de etkin pişmanlık başvuruları artabilir
Bu da, soruşturmanın medya, sanat ve iş dünyasındaki başka isimleri de kapsayacak şekilde genişlemesine neden olabilir.
