Gaziantep SGK İl Müdürü Mehmet Uzun “Sosyal Güvenlik Haftası” vesilesi ile kayıt dışı istihdam konusunda önemli açıklamalarda bulundu. Uzun, “Her yıl 16 Mayıs’ı içine alan haftanın Sosyal Güvenlik Haftası olarak kutlandığını, sosyal güvenliğin, bireyleri yaşamları boyunca karşılaşabilecekleri mesleki, fizyolojik ve sosyoekonomik risklere karşı korumayı amaçlayan politika ve sistemler bütünüdür. Devlet tarafından yönetilen bu sistem; vatandaşlara sağlık hizmeti sunmak, asgari gelir düzeyini sağlamak ve yaşlılık, hastalık, malullük, işsizlik, iş kazası gibi nedenlerle çalışamadıkları dönemlerde onları koruyarak bu risklerin doğurduğu zararları telafi etmeyi hedefliyor.”
HALEN SOSYAL GÜVENCESİZ ÇALIŞAN İNSANLAR VAR
Uzun, “Ülkemizde oldukça gelişmiş bir sosyal güvenlik sisteminin bulunuyor. Su sistemden faydalanmanın temel şartının kayıtlı çalışmaktır. Sosyal güvenliğin bu denli önemli olmasına rağmen, bazı vatandaşlarımızın hâlâ sosyal güvencesinin bulunmuyor.”
CİDDİ SORUNLARA YOL AÇIYOR
Kayıt dışı istihdamı tanımlayan Uzun, “Çalıştığı halde hizmetlerinin veya prime esas kazançlarının Sosyal Güvenlik Kurumuna hiç bildirilmemesi veya eksik bildirilmesi anlamına geliyor. Bu durum hem çalışan hem işveren hem de devlet açısından ciddi olumsuzluklara yol açıyor. Sigortasız çalışanlar, iş kazası, meslek hastalığı, hastalık, analık gibi sigorta kapsamındaki yardımlardan yararlanamadıkları gibi; yaşlılık, malullük aylığı, iş göremezlik ödeneği, işsizlik maaşı, kıdem ve ihbar tazminatı gibi birçok yasal haktan mahrum kalıyor. Kayıtsız istihdam sağlayan işverenler, haksız rekabete neden oldukları, ekonomik düzeni bozdukları ve kayıt dışının tespiti halinde ciddi para cezaları ile diğer hukuki yaptırımlarla karşı karşıya kalıyor.
KAYIT DIŞI İSTİHDAMLA ETKİN MÜCADELE
Uzun, Devlet açısından kayıt dışı istihdamın, prim ve vergi kaybına neden olduğunu, çalışan-emekli dengesinin bozulduğunu ve gelir dağılımında adaletsizliğinin meydana geldiğini, ifade etti. Uzun, Sosyal Güvenlik Kurumu olarak kayıt dışı istihdamla mücadele amacıyla; hizmet kalitesinin artırılması, kurumlar arası veri paylaşımına dayalı çapraz denetimler, denetim sisteminin etkinliğinin artırılması, teşvik uygulamalarıyla işveren üzerindeki mali yükün azaltılması, bilgilendirme ve bilinçlendirme faaliyetleri gibi birçok strateji geliştirdiklerini anlattı. Kayıt dışı istihdamın ülke olarak hepimizin sorunu olduğunu kaydeden Uzun, sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini tehlikeye attığını, gelecek kuşakların güvencesini riske attığını, ifade etti.
