Çin Ticaret Bakanlığı, Trump ve Şi'nin Güney Kore'nin Busan şehrindeki görüşmesinin ardından, iki ülkenin ekonomi ve ticaret heyetlerinin bu görüşme öncesinde Malezya'da yürütülen müzakerelerin sonuçlarını paylaştı. Görüşmenin ardından heyetler bir "çerçeve mutabakata" vardıklarını ve bu mutabakatın detaylarının, liderlerin onayının ardından kamuya duyurulacağını belirtmişti.
- ABD Başkanı Trump, Çin Devlet Başkanı Şi ile görüşmesinde birçok konuda anlaştıklarını söyledi
Bakanlığın açıklamasına göre, taraflar, Kuala Lumpur'daki müzakerelerde üç konuda mutabakata vardı.
Gümrük tarifeleri konusunda, ABD, Çin'e fentanil ve öncül maddelerinin kontrolünün yetersizliği gerekçesiyle getirdiği yüzde 20 ek gümrük tarifesini yüzde 10'a düşürürken, karşılıklı tarifeler kapsamında getirdiği yüzde 24 ek tarifeyi ise 10 Kasım'dan itibaren bir yıl daha erteleyeceğini duyurdu.
ABD, 29 Eylül'de, "varlık listesi" olarak adlandırılan, ihracat kontrolü uyguladığı yabancı şirketlerin yüzde 50'yi aşan pay sahibi oldukları bağlı ortaklıklarını da yaptırım kapsamına aldığı kuralın uygulamasını bir yıl ertelerken, Çin de 9 Ekim'de, nadir toprak elementlerinin ihracatının kontrolüne ilişkin aldığı tedbirlerin uygulanmasını bir yıl ertelemeyi kabul etti.
ABD, Çin'in denizcilik, lojistik ve gemicilik sektörlerine başlattığı 301. madde soruşturması sonunda, ülkesinin limanlarını kullanan Çin gemilerine ton başına ek liman ücreti getirilmesine ilişkin kararı, Çin de buna misilleme olarak aldığı tedbirleri bir yıl erteleyeceğini duyurdu.
Böylece iki ülke, son aylarda ilişkilerde gerilim konusu olan en kritik sorunların çözümünü ötelemiş oldu.
Trump, "sorun olmaktan çıktı" demişti
Açıklamada, Kuala Lumpur'daki görüşmelerde, bunlara ilaveten, fentanil kontrolünde işbirliği, tarım ürünleri ticaretinin genişletilmesi, tekil şirketlerle ilgili konularda da mutabakat sağlandığı, ABD tarafının yatırım konusunda olumlu taahhütlerde bulunduğu, Çin tarafının TikTok sorununun uygun şekilde çözümü için ABD ile çalışacağını beyan ettiği aktarıldı.
Trump, görüşmenin ardından ülkesine dönerken uçakta yaptığı açıklamada, tarifeler konusunda çok yakında anlaşmaya varmak üzere olduklarını, arada çok fazla engelin kalmadığını, yıl sonuna kadar müzakerelerin süreceğini belirtmişti.
Sentetik afyon bazlı ilaçların ham maddesi olduğu için ABD'de bu alanda yaşanan bağımlılık krizinin sebebi olarak görülen fentanil ve öncül maddelerinin kontrolü konusunda Çin tarafının sıkı çalışmayı taahhüt ettiğine dikkati çeken Trump, "Fentanil girişinden dolayı Çin'e yüzde 20 gümrük vergisi uygulamıştım. Bugünkü açıklamalarına dayanarak bunu yüzde 10 düşürdüm." açıklamasında bulunmuştu.
Görüşmede, Çin’in küresel tedarikinin büyük bölümünü karşıladığı nadir toprak elementlerinin ihracatını kontrole yönelik aldığı tedbirler nedeniyle yaşanan anlaşmazlığın da çözüldüğünü kaydeden Trump, bu sorunun da artık engel olmaktan çıktığını, Pekin yönetiminin nadir toprak elementlerinin kontrolüne yönelik tedbirlerini bir yıllığına askıya alacağını ve varılan anlaşmanın süresinin uzatılabileceğini ifade etmişti.
Trump, Çin'in gemicilik sektörüne yönelik soruşturma ve liman ücreti konusunun da artık sorun olmaktan çıktığını dile getirmişti.
ABD lideri, görüşmeye ilişkin, "Genel olarak 0'dan 10'a, bir ölçeğe tabi tutmak gerekirse görüşme, 10 üzerinden 12 değerindeydi." demişti.
