Libya Genelkurmay Başkanı Muhammed Ali Ahmed Al Haddad’ın, Türkiye temasları sonrasında Ankara'nın Haymana ilçesinde geçirdiği uçak kazasında hayatını kaybetmesi, hem Libya’daki dengeleri hem de Libya-Türkiye savunma ilişkilerini derinden etkiledi. Al Haddad kimdir, nasıl öldü, Libya’da hangi görevlerde bulundu, Türkiye ile ilişkileri ne düzeydeydi gibi sorular, hem kamuoyunun hem de uzmanların dikkatini bu trajik gelişmeye çevirdi.
Al Haddad kimdir, askeri kariyeri nasıl başladı, Libya ordusundaki etkisi neydi?
Orgeneral Muhammed Ali Ahmed Al Haddad, Libya'nın modern tarihinde önemli bir figürdü. Kaddafi sonrası Libya ordusunun yeniden yapılandırılmasında etkin rol alan Al Haddad'ın yaşamının ilk yılları ve askeri kariyerinin başlangıç dönemi hakkında kamuoyunda fazla bilgi bulunmasa da, 2011 öncesi dönemde orduda çeşitli görevlerde yer aldığı biliniyor.
2015 yılında Trablus'ta üst düzey askeri komutan olarak göreve gelen Al Haddad, ülkenin batısındaki kritik bölgelerde kontrolü sağlayan isimlerden biri olarak tanındı. 2019’da General Halife Hafter’in Trablus’a düzenlediği saldırılar sırasında direnişin ön saflarında yer aldı. Libya Ulusal Mutabakat Hükümeti'nin (UMH) askeri yapılanmasında kilit isim haline geldi.
Al Haddad, Libya Genelkurmay Başkanı olarak ne yaptı, Türkiye ile ilişkiler nasıl gelişti?
Eylül 2020'de UMH tarafından Libya Genelkurmay Başkanı olarak atanan Al Haddad, özellikle Türkiye ile kurulan savunma ilişkilerinde başrol oynadı. Libya’daki iç savaş ortamında istikrarın sağlanması, askeri birliklerin modernizasyonu ve uluslararası iş birliklerinin artırılması hedefleriyle hareket etti.
Türkiye ile ilk resmi temaslarını 2020 Ekim ayında Ankara'da gerçekleştiren Al Haddad, daha sonra 2024 ve 2025 yıllarında birçok kez Türkiye’yi ziyaret etti. Son ziyaretinde ise Genelkurmay Başkanı Selçuk Bayraktaroğlu’nun davetlisi olarak Ankara’ya geldi. Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler ve Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Metin Tokel ile de kritik görüşmeler gerçekleştirdi.
Ankara’daki uçak kazasında neler yaşandı, Al Haddad nasıl öldü?
Libya Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed Ali Ahmed Al Haddad, son Türkiye ziyaretinin ardından ülkesine dönmek üzereyken Ankara’nın Haymana ilçesi yakınlarında düşen uçakta hayatını kaybetti. Uçağın enkazına Kesikkavak Köyü yakınlarında ulaşıldı. Kazanın nedeni hakkında resmi bir açıklama yapılmazken, teknik incelemeler devam ediyor.
Uçakta bulunan diğer Libyalı yetkililerin kimlikleri de tespit edildi. Ankara’daki bu trajik kaza, Türkiye-Libya askeri işbirliğinin göbeğinde yaşanmış olması sebebiyle büyük yankı uyandırdı.
Al Haddad’ın ölümü Libya’daki güç dengelerini nasıl etkiler?
Al Haddad, yalnızca bir Genelkurmay Başkanı değil; aynı zamanda Libya'da doğu ve batı güçlerini birleştirme yönünde BM destekli süreçlerde aktif rol oynayan bir figürdü. Ulusal Mutabakat Hükümeti ile Libya Ulusal Ordusu (LNA) arasında yıllardır süren bölünmenin giderilmesi adına diplomatik temaslar yürüttü.
Türkiye’nin LNA ile ilişkilerini yumuşattığı bir dönemde hayatını kaybetmesi, Libya’da askeri ve siyasi dengelerde yeniden kartların karılmasına neden olabilir. Onun yerine gelecek ismin hem Türkiye ile ilişkileri hem de iç siyasi çekişmelere yaklaşımı, ülkenin geleceğini doğrudan etkileyecek.
Türkiye ile Libya arasında savunma alanında kurulan ilişkiler nasıl şekillenecek?
Al Haddad’ın hayatını kaybetmesinden sonra en çok merak edilen konuların başında, Türkiye ile Libya arasındaki savunma iş birliğinin nasıl bir seyir izleyeceği geliyor. Libya, Türkiye'nin Akdeniz politikalarında ve savunma sanayii ihracatında stratejik bir ortak haline gelmişti.
Al Haddad’ın bu ilişkilerin kurumsallaşması ve sürdürülmesindeki rolü büyüktü. Dolayısıyla yeni atanacak Libya Genelkurmay Başkanı'nın politik yaklaşımı ve Türkiye ile kurulacak bağlar, Doğu Akdeniz, Afrika güvenliği ve bölgesel güç dengeleri açısından belirleyici olacak.
