Özellikle 2 lirayı aşan Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) artışı, akaryakıt fiyatlarında önemli bir dalgalanmaya neden oldu. Bununla birlikte, uluslararası petrol piyasalarındaki hareketlilik de bu durumu daha da kritik hale getirdi.
ÖTV ZAMMI VE AKARYAKIT FİYATLARINA ETKİSİ
Son 6 aylık Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) verileri, akaryakıt ürünlerindeki ÖTV oranlarının yüzde 19,49 oranında arttığını gösteriyor. Bu güncellemenin ardından benzinin litre fiyatına ortalama 2,24 lira, motorinin (mazot) litresine 2,13 lira ve LPG'nin (otogaz) litresine ise 95 kuruş zam geldi. Bu artışlar, akaryakıt istasyonlarının tabelalarına birkaç saat içinde yansıdı ve tüm Türkiye'de akaryakıt fiyatları 44-47 TL aralığına yükseldi, bu da tüm zamanların en yüksek seviyeleri olarak kaydedildi.
PETROL FİYATLARINDA NİSAN'DAN BU YANA İLK BÜYÜK ARTIŞ
Akaryakıt fiyatları üzerindeki en büyük etkenlerden biri olan petrol fiyatlarında da önemli bir artış yaşandı. ABD ham petrolü, Enerji Bilgi İdaresi'nin ABD petrol stoklarında Temmuz 2023'ten bu yana en büyük düşüş olan 12,2 milyon varillik bir azalma bildirmesinin ardından yüzde 1,3 yükselerek varil başına 84 dolara yaklaştı. Bu, Nisan ortasından bu yana görülen en yüksek kapanış fiyatı olarak kaydedildi. Haziran ayının başından bu yana ham petrol fiyatları yaklaşık yüzde 14 arttı.
PETROL FİYATLARINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
Petrol fiyatlarının yükselmesinde birçok etken rol oynuyor. OPEC+'nın arzı kısıtlama politikası, bu yıl ham petrol fiyatlarını yüksek tutarken, hisse senedi piyasalarındaki risk iştahı da vadeli kontratlara destek sağlıyor. Jeopolitik riskler de bu artışa katkıda bulunuyor; özellikle İran, Fransa ve İngiltere'deki seçimlerin yanı sıra Ortadoğu'da İsrail ile Hizbullah arasındaki gerilim, daha geniş çaplı bir çatışma olasılığı yaratıyor.
Yakın dönemde, aktif bir kasırga sezonu beklentisi de fiyatları yukarı çeken faktörlerden biri oldu. Beryl Kasırgası'nın Karayipler üzerinden Jamaika'ya doğru ilerlemesi, bu endişeleri daha da artırdı. ABD'deki makroekonomik ortam da bu duruma olumsuz rüzgarlar ekliyor. ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, Salı günü yaptığı açıklamada, son ekonomik verilerin enflasyonun düşüşe geçtiğini gösterdiğini, ancak faiz oranlarının düşürülmesi için daha fazla kanıt gerektiğini vurguladı.
