Milyonlarca çalışan, memur ve emekli vatandaş, yeni yıl itibarıyla maaşlarına yansıyacak artış oranlarını merakla bekliyor. Ekonomik göstergeler ve enflasyon rakamları dikkate alındığında zam oranlarına dair çeşitli tahminler öne çıkmaya başladı. Peki, emekli ve memurlar için öngörülen zam oranları nasıl şekilleniyor?
MEMUR VE EMEKLİLER İÇİN OCAK ZAMMI BEKLENTİSİ
Türkiye’de işçi, memur ve emeklilerin maaş zamları her yıl Ocak ve Temmuz aylarında, 6 aylık enflasyon oranlarına göre belirleniyor. Temmuz, Ağustos ve Eylül ayları itibarıyla kaydedilen toplam enflasyon oranı %8,92 olarak açıklanmış durumda. Bu oran, şimdiden işçi emeklilerine uygulanacak zam miktarını belirlemiş bulunuyor.
Haziran ayında %24,73’lük bir enflasyon zammı alan emekliler, Ocak 2024 döneminde %8,92’lik zammı kesinleştirdi. Ancak bu oran, yıl sonuna kadar açıklanacak yeni enflasyon verileriyle daha da artabilir.
MEMUR ZAM ORANLARI NASIL BELİRLENECEK?
Memur ve memur emeklileri için 6 aylık enflasyon oranının yanı sıra toplu sözleşmeden kaynaklanan zam oranları da maaşlara ekleniyor. Temmuz ayında %10 oranında sözleşme zammı alan memurlar, yıl sonu itibarıyla enflasyon farkını da maaşlarında görebilecek. Enflasyon oranı %10’u aşmadığı için bu dönemde bir enflasyon farkı oluşmamıştı, ancak yıl sonu itibarıyla bu farkın oluşması bekleniyor.
Ocak ayında ise memurlara %6 oranında bir toplu sözleşme zammı yapılması planlanıyor. Bu durumda, enflasyon farkı ile birlikte memur maaşlarının %11 civarında artması bekleniyor.
EKİM AYI ENFLASYON BEKLENTİLERİ
Merkez Bankası tarafından açıklanan Piyasa Katılımcıları Anketi’ne göre, Ekim ayında enflasyon oranının %2,39 olması öngörülüyor. Anket katılımcıları, Kasım ayı enflasyonunu %1,96, Aralık ayı enflasyonunu ise %1,68 olarak tahmin ediyor. Bu tahminler doğrultusunda 6 aylık enflasyon oranının yaklaşık %15 seviyesinde gerçekleşeceği öngörülüyor.
2024 yılı enflasyon hedefini %38 olarak belirleyen Merkez Bankası, üst bant tahminini %42 olarak duyurmuştu. Ancak, ekonomistlere göre Eylül ayında beklentilerin üzerinde çıkan enflasyon oranı, yıl sonu hedeflerinin üzerine çıkabileceğine işaret ediyor. Bu durumda yıl sonu enflasyon oranının %44,11 seviyesine ulaşması mümkün görünüyor.
İŞÇİ EMEKLİLERİNİN ZAM ORANI
İşçi emeklilerinin maaşlarına yapılacak zam oranı, her 6 aylık dönem sonunda açıklanan enflasyon oranına göre belirleniyor. 2024 Ocak ayında %15’e yakın bir zam yapılması beklendiğinden, işçi emeklileri de yıl sonu itibarıyla %15 oranında bir artış elde edebilecek. Bu oran, kesin enflasyon verilerinin açıklanmasıyla birlikte netleşecek.
MEMUR MAAŞLARINDA ARTIŞ NE KADAR OLACAK?
Memur maaşlarına yapılacak zam oranı, enflasyon farkı ve toplu sözleşmeden kaynaklanan zam oranı ile birlikte %11 seviyesinde olacak gibi görünüyor. Eğer 6 aylık enflasyon oranı %15 civarında gerçekleşirse, memur emeklileri de %4,5 oranında enflasyon farkı alabilecek. Bu oran, toplu sözleşme zammı ile birleştirildiğinde, memur maaşlarında %11’lik bir artış anlamına geliyor.
2024 yılının Ocak ayında en düşük memur maaşının 43 bin liranın üzerine çıkacağı tahmin ediliyor. Bu oran, temmuz ayında 39 bin 177 lira olan en düşük memur maaşına göre belirgin bir artışa işaret ediyor.
MEMUR EMEKLİLERİ VE İŞÇİ EMEKLİLERİNE YANSIYACAK ORANLAR
En düşük memur emekli maaşı Temmuz 2024 itibarıyla 17 bin 587 liraya yükselmişti. Ocak ayında yapılacak zamla bu maaşın 19 bin 500 lira seviyesine çıkması bekleniyor. Diğer yandan, işçi emeklilerinin en düşük maaşı Temmuz 2024 itibarıyla 12 bin 500 lira olarak belirlenmişti ve enflasyondan kaynaklanan zam oranının bu taban maaşı etkilemeyeceği açıklanmıştı. En düşük emekli maaşının artırılması için yasal bir düzenleme yapılması gerektiği, bu oranın TBMM’de yasalaşacak bir kanun teklifi ile belirlenebileceği ifade ediliyor.
EKONOMİK DENGELER VE YIL SONU ZAM TAHMİNLERİ
Ekonomik beklentiler, yıl sonu enflasyon oranının %15 civarında gerçekleşeceğine işaret ediyor. Bu durumda işçi emeklileri ve memurlar için Ocak ayında yapılacak zam oranları da netleşmiş olacak. Ancak ekonomistlerin, yıl sonu enflasyon tahminlerinin Merkez Bankası hedeflerinin üzerine çıkabileceğini öngörmesi, maaş zamlarında beklentilerin yükselmesine neden oluyor.
Türkiye’de yaşanan ekonomik dalgalanmalar ve enflasyon oranlarındaki artış, çalışanların ve emeklilerin maaşlarına yapılacak zam oranlarını daha da önemli hale getiriyor. Özellikle, düşük gelirli vatandaşların yaşam standartlarının korunabilmesi adına maaş artışlarının etkisi büyük olacak. Bu gelişmeler ışığında, yeni yılda maaşlara yapılacak zam oranları, milyonlarca vatandaş için yakından takip edilen bir konu olmaya devam edecek.
