Üniversite Eğitimi Gerçekten 3 Yıla mı Düşecek?
YÖK Başkanı Özvar’ın açıklamalarına göre, dört yıllık lisans eğitimi resmî olarak 3 yıla düşürülmüyor. Ancak hedeflenen yeni modelle birlikte, öğrencilerin akademik yeterliliklerden ve kredi yükünden taviz verilmeden daha kısa sürede mezun olabilmelerinin önü açılacak.
Bu kapsamda:
-
240 AKTS zorunluluğu aynen korunacak
-
Ders, proje ve akademik kazanımlarda eksiltme yapılmayacak
-
Eğitim süresi daha yoğun ve kompakt hâle getirilecek
Yeni Eğitim Modeli Nasıl Olacak?
Özvar, 2547 sayılı Kanun’un 44. maddesinin üniversitelere ilave bir sömestr (üçüncü dönem) uygulama imkânı verdiğini hatırlattı. Bu yetkiye dayanarak YÖK’ün üniversitelerle birlikte “yılda üç sömestr” esasına dayalı yeni bir model üzerinde çalıştığını açıkladı.
Planlanan sistemde:
-
Eğitim eylülde başlayıp temmuzda bitecek
-
Sömestrler 11–12 haftalık daha kısa periyotlar hâlinde düzenlenecek
-
Yaz dönemi yalnızca telafi değil, aktif eğitim süresi olarak kullanılacak
Bu modelle öğrenciler:
-
4 yıllık lisans programını 3 yıl içinde
-
2 yıllık ön lisans programını yine 3 yıl içinde
tamamlayabilecek. Ancak dikkat çeken nokta şu: Ön lisans öğrencileri yine 8 sömestri tamamlayacak, sadece bu sömestrler daha kısa sürede bitirilecek.
Ne Zaman Başlayacak?
YÖK Başkanı Özvar, yeni sistem için hedeflenen takvimi de paylaştı. Buna göre:
-
2026–2027 öğretim yılı öncelikli hedef
-
Bu döneme yetişmemesi hâlinde, model bir sonraki akademik yılda hayata geçirilecek
Henüz resmî olarak yürürlüğe girmiş bir düzenleme bulunmuyor. Çalışmalar hazırlık ve değerlendirme aşamasında.
Neden Böyle Bir Değişiklik Gündemde?
Özvar, son 30 yılda yaşanan bilimsel ve teknolojik dönüşümün, üniversitelerin rolünü köklü biçimde değiştirdiğini vurguladı. Özellikle:
-
Yapay zekâ
-
Dijital dönüşüm
-
Yeşil dönüşüm
-
Sağlık ve tarımda dijitalleşme
gibi alanların, üniversite programlarının yeniden tasarlanmasını zorunlu kıldığını belirtti. Bu çerçevede:
-
“Demode” hâle gelen 175 program sistemden çıkarıldı
-
443 programın kontenjanı düşürüldü
-
Yapay zekâ ve bilişim odaklı yeni programlar açıldı
Hangi Bölümlerde Kontenjanlar Azalacak?
Özvar’ın verdiği bilgilere göre; kamu ve özel sektör verileri dikkate alınarak:
-
Hukuk
-
Psikoloji
-
Mimarlık
-
Eğitim fakülteleri
-
Diş hekimliği ve eczacılık
gibi alanlarda kontenjanlar yeniden düzenlenecek. Buna karşılık, istihdamla güçlü bağı olan yeni programlar sisteme dâhil edilecek.
3 Yıl mı, Daha Verimli 4 Yıl mı?
YÖK’ün üzerinde çalıştığı model, “üniversite 3 yıla indi” şeklinde basit bir süre kısaltması anlamına gelmiyor. Amaç:
-
Öğrencilerin aynı akademik donanımla
-
Daha kısa sürede
-
İş hayatına daha erken atılabilmesi
Bu nedenle yeni sistem, yükseköğretimde zaman yönetimi odaklı bir dönüşüm olarak tanımlanıyor. Resmî kararlar ve uygulama takvimi ise YÖK ve üniversiteler tarafından yapılacak açıklamalarla netleşecek.
